Nemrut Dağı, güneşin doğuşunu ve batışını izlemek için olağanüstü bir yer. Bu olağanüstülüğü sağlayan etkenlerden en önemlisi insan eliyle yapılmış 50m. yükseklik ve 150m. çapındaki bir tümülüs ve muhteşem heykeller(M.Ö. 1. yüzyılın ortası).
Bu muazzam insan emeğinin ne için harcandığını düşünmemek olanaksız. Kommagene M.Ö. 1.yy başında kurulup, M.S. 72 yılında sonlanmış, Toros Dağları ile Fırat nehri arasındaki yörede bağımsız bir krallık. Nemrut Dağından neredeyse tüm krallığı görmek olası.
I. Antiochos Epiphanes’in tümülüsü ve hierotheseionu, Kahta’nın hemen kuzeydoğusundaki Ankar Dağları’nın arasında uzanan ve denizden 2150m. yükseklikte bir dağ olarak yer alan Nemrud Dağı’nın doruğunda bulunmaktadır. Tümülüs, yumruk büyüklüğündeki taşların 50m. yükseklikte ve 150m. çapında bir alana yığılmasıyla oluşturulmuştur. Tümülüs doğuda, batıda ve kuzeyde sert kayaya oyulmuş teras biçimindeki üç avlu ile çevrelenmiştir. Doğudaki avlu, mimarlık ve heykeltraşlık anıtlarının en önemli topluluğunu oluşturmaktadır. Söz konusu avlu batıda kolosal heykellerle, doğuda piramit biçimli bir ateş sunağı ile kuzey ve güneyde de uzun ve dar bir kaide üzerinde duran orthostatların (dik duran taşlar) oluşturduğu alçak duvarlarla çevrilmiştir. Avluya üstten bakan orthostatlar kuzeyde Antiochos’un Pers’li atalarını tasvir eden kabartmalarla süslenmiştir. Güneyde ise onun Makedonyalı soyunu tasvir eden kabartmalar bulunmaktadır.
Anodolu Uygarlıkları S.556, Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal
Nemrut fotoğrafları için bknkz.
